پیشگیری
از کم خونی فقر آهن
کم خونی فقر آهن چیست؟
شایعترین علت کم خونی ، فقر آهن
می باشد. آهن جهت ساخت هموگلوبین لازم است.
آهن اکثراً درون هموگلوبین ذخیره می شود و حدود ۳۰ درصد از
آهن نیز در فریتین و هموسیدرین مغز استخوان ، طحال و کبد
ذخیره می گردد. فقر آهن یکی از شایعترین اختلالات تغذیهای
مهم ترین علت کم خونی تغذیه ای در نوجوانان است
با ایجاد گلبولهای قرمز کوچک و کاهش میزان هموگلوبین مشخص میشود
علائم کم خونی فقر آهن چیست؟
علائم زیر شایعترین
علائم کم خونی فقر آهن می باشند. هر چند هر فرد ممکن است علائم متفاوتی را تجربه
نماید. علائم عبارتند از:
- رنگ پریدگی غیر طبیعی یا کاهش رنگ پوست
- تحریک پذیری
- کاهش انرژی و خستگی
زودرس
- زخم و تورم زبان
- تمایل به خوردن موادی
نظیر خاک یا یخ
علائمی نظیر خستگی زودرس ، رنگ پریدگی غیر طبیعی پوست و افزایش ضربان قلب از یافته های عمومی می باشد.
درمان شامل:
رژیم غذایی غنی از
آهن: منابع مناسب عبارتند از
گوشت – گوشت گاو ،
گوشت بره، جگر و دیگر ارگان های گوشتی مرغ، مرغابی، بوقلمون، جگر، ماهی – صدف، میگو، و ماهی کولی.
برگ سبز خانواده
کلم نظیر گل کلم ، کلم پیچ، شلغم
سبزی ها نظیر نخود
فرنگی ، لوبیا ، نخود خشک
نانی که خمیر آن به
اندازه کافی ور آمده باشد.
نان سفید غنی از
آهن ، برنج و حبوبات
مکمل های آهن
مکمل های آهن را برای چند ماه تجویز می نمایند تا سطح آهن
در خون افزایش یابد. مکمل آهن می تواندمنجر به تحریک
معده و تغییر حرکات روده گردد و جهت افزایش میزان جذب
آهن، باید با معده خالی یا همراه با آب پرتقال مصرف شود
مصرف ویتامین جذب آهن را افزایش می دهد
در بیماری کم خونی به علت کاهش تعداد گلبولهای قرمز تبادل
اکسیژن و دیاسید کربن بین سلولها و خون دچار اختلال میشود.
کاهش تعداد گلبولهای قرمز میتواند دلایل مختلفی داشته باشد.
گلبولهای قرمز در مغز استخوانها ساخته میشوند. اصلیترین
به کار رفته در ساختمان گلبولهای قرمز، عنصر آهن است.
آهن باید از طریق مواد غذایی به بدن برسد. در نتیجه اگر آهن به مقدار کافی موجود نباشد ساخت گلبولهای قرمز با مشکل مواجه میشود.
این نوع کمخونی، کمخونی ناشی از فقر آهن نامیده میشود که مهمترین علت ابتلا به بیماری کم خونی در کشورهای در حال توسعه است. دریافت ناکافی آهن به علت عدم دسترسی به مواد غذایی حاوی آهن ساخت گلبولهای قرمز را کاهش میدهد.
مواد غذایی پروتئینی مثل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، جگر، تخممرغ، حبوبات مثل عدس و لوبیا و سبزیجاتی مثل اسفناج آهن فراوانی دارند. آهن موجود در پروتئینهای حیوانی مثل گوشت قرمز بهتر توسط بدن جذب میشوند در حالیکه جذب آهن پروتئینهای گیاهی مانند اسفناج کمتر است. ویتامین C جذب آهن را افزایش میدهد.
مصرف مواد خوراکی حاوی ویتامین C مثل گل کلم، آب پرتقال و فلفل دلمهای همراه مواد غذایی آهن دار به جذب آهن کمک میکند. گاهی به علت مشکلات دستگاه گوارش یا مصرف برخی داروها، آهن مواد غذایی خوب جذب نمیشود. میزان نیاز بدن به عنصر آهن بر اساس سن و جنس افراد متفاوت است. افرادی که به خونسازی بیشتری نیاز دارند باید آهن بیشتری مصرف عنصر کنند.
علائم کمخونی ناشی از فقر آهن
رنگ پریدگی پوست، خستگی زودرس، سرگیجه، سر درد، سوزن سوزن شدن دست و پا و ریزش شدید مو. مصرف مواد غذایی حاوی آهن و استفاده از مکملهای خوراکی مثل قرص و شربت آهن راه درمان این بیماری است. مصرف قرص یا شربت آهن ممکن است با تهوع، اسهال یا یبوست همراه باشد. در نتیجه بهتر است قبل از مصرف این مکملهای خوراکی با پزشک مشورت کرد.
مصرف چیپس و پفک
منجر به کم خونی می شود / اغلب دختران ایرانی دچار کم خونی هستند
عدم ورزش کافی ،
عدم نشاط روحی و تغذیه نامناسب و نادرست منجر به بروز بیماری هایی نظیر کم خونی می
شود ، گفت: متاسفانه اغلب دختران ایرانی تغذیه مناسبی ندارند و ضمن عدم رعایت مصرف
مواد مغذی ، در بسیاری از موارد از خوراکی های زیان آور نظیر چیپس و پفک استفاده
می کنند که این تغذیه ناصحیح منجر کم خونی در این دختران می شود.
سوء تغذیه در کشور به میزان زیادی وجود دارد چون بسیاری ضمن عدم مصرف گوشت به میزان کافی و مورد نیاز بدن ، به میزان زیادی از تنقلات استفاده می کنند که باید این تنقلات حذف شود
وی گفت: بهتر است که والدین به فرزندان خود مواد غذایی مغذی نظیر شیر و یا حتی غذاهای ساده و سبک نظیر نان و پنیر بدهند تا در زمان حضور در مدرسه به جای مصرف چیپس و پفک از مواد غذایی مفید برای بدن استفاده کنند. چون استفاده از این مواد غذایی نه تنها برای بدن زیان دارد بلکه باعث از بین بردن اشتهای افراد برای مصرف غذا می شود.
استفاده از مغزهای گیاهی نظیر گردو ، فندق ، بادام و… بدون تفت دادن آنها بسیار مفید است چون در این صورت کلوگز کافی به بدن می رسد ،
اغلب دختران مراجعه کننده به این مرکز دچار کم خونی هستند و نیز میزان قد آنها ۱۰ سانتی متر کاهش یافته است